Crisis resource management als leidraad voor gestandaardiseerde debriefing van een commandopost operaties

Van der Stichelen Sophie, 2023
Noodsituaties vormen een voortdurende uitdaging die onze samenleving kan treffen, waaronder de tragische gebeurtenissen die we ons herinneren, zoals de trein- en giframp in Wetteren (2013), de aanslagen in Zaventem en Maalbeek (2016), of meer recente rampen zoals het carnavalsdrama in Strépy Bracquegnies (2022) en de gasexplosie in Lokeren (2023). Overheden en veiligheidsdiensten trachten daar waar mogelijk calamiteiten te voorkomen, maar bereiden zich tegelijkertijd voor om de impact ervan te minimaliseren. Er bestaan twee benaderingen binnen noodplanning: proactief en retroactief. De proactieve aanpak richt zich op het anticiperen op mogelijke noodsituaties door efficiënte inzetstrategieën te ontwikkelen. Aan de andere kant omvat de retroactieve benadering de analyse van die inzetstrategieën van veiligheidsdiensten na een noodsituatie. Om de inzet van veiligheidsdiensten te verbeteren, is het essentieel om noodsituaties grondig te evalueren. Dit onderzoek richt zich op het analyseren van debriefingpraktijken en het begrijpen van de houding van leidinggevenden en coördinatoren binnen veiligheidsdiensten ten opzichte van de Crisis Resource Management (CRM)-methodiek. Aangenomen wordt dat deze methodiek kan helpen bij het multidisciplinair debriefen na noodsituaties. De studie verzamelde gegevens via een gestructureerde vragenlijst, waarbij professionals uit verschillende veiligheidsdiensten in Vlaanderen werden betrokken, zoals brandweer, medische en politionele diensten. Resultaten toonden aan dat deelnemers over het algemeen positief stonden tegenover debriefingen, maar dat er enige terughoudendheid was om gedachten en meningen te uiten tijdens deze sessies. Hoewel er overeenstemming was over de positieve invloed van CRM-principes, waren er enkele beperkte verschillen tussen disciplines, provincies en ervaringsniveaus. Verschillen die door de beperkte omvang van de studie niet verklaard kunnen worden. De studie benadrukt wel de behoefte aan een uniforme en gevalideerde debriefingmethodiek om noodsituaties te evalueren en lessen te trekken voor toekomstige incidenten. Het integreren van "lessons learned" en "best practices" kan helpen bij het optimaliseren van inzetstrategieën van veiligheidsdiensten. Een debriefingtool gebaseerd op de bevindingen is het eindresultaat van deze studie. Bijkomend onderzoek naar en verdere ontwikkeling van de debriefingtool met geïntegreerde CRM-methodiek is gerechtvaardigd, maar vereist validatie en evaluatie van implementatie om effectief te zijn in de praktijk.

Promotor Saïd Hachimi Idrissi
Opleiding Management en Beleid van de Gezondheidszorg
Kernwoorden Crisis Resource Management Debriefing Disaster