De prevalentie van presenteïsme onder verpleegkundigen in twee Gentse ziekenhuizen: een kwantitatieve studie
Leroy Sara, 2023
In kader van de Master of Science in Management en Beleid in de Gezondheidszorg voert deze studie onderzoek naar de prevalentie van presenteïsme onder verpleegkundigen in twee Gentse ziekenhuizen. Het doel is om inzicht te verkrijgen in de mate waarin verpleegkundigen, ondanks ziekte of gezondheidsproblemen, aan het werk blijven. Daarnaast wordt het effect van sociaal-demografische factoren op presenteïsme onderzocht. Volgens Kinman en Grant (2020), onderzoekers op het gebied van arbeidspsychologie, is presenteïsme nadrukkelijk aanwezig binnen de zorgsector. Deze sector wordt vaak gekenmerkt door uitdagende organisatorische omstandigheden, waaronder een hoge werkdruk, lange werktijden en een tekort aan personeel. Daarnaast voelen professionals in deze sector vaak een sterke plicht en verantwoordelijkheid voor het welzijn van anderen, wat kan leiden tot een verhoogde druk om te blijven werken. Verpleegkundigen vormen bijna de helft van het gezondheidszorgpersoneel en spelen een cruciale rol in patiëntenzorg (WHO, 2022). Ze streven naar patiëntgerichte zorg, maar hun vermogen om veilige, verantwoordelijke en holistische zorg te bieden wordt bedreigd door presenteïsme (Brborović & Brborović, 2017). Presenteïsme is een wereldwijd probleem dat economieën belast en de gezondheid van werknemers in gevaar brengt. In de verpleegkunde is presenteïsme een ernstige kwestie die verband houdt met negatieve gevolgen voor patiënten, zoals medicatiefouten en gemiste zorg, en de gezondheid van verpleegkundigen zelf. Het wordt aangewakkerd door factoren als bedrijfscultuur, moeite met vervanging van personeel en de zorgzame aard van het beroep. Hoewel presenteïsme in de verpleegkunde veel schade kan aanrichten, is de prevalentie ervan in België nog niet onderzocht. Door middel van een kwantitatief onderzoeksdesign werd een vragenlijst opgesteld die peilt naar enkele demografische gegevens en de werksituatie van de verpleegkundigen. Het onderzoek bevraagt naar mogelijke redenen om toch op het werk te verschijnen ondanks ziekte. Daarnaast wordt ook een gestandaardiseerd meetinstrument gebruikt (Stanford Presenteeism Scale) om objectieve gegevens te verzamelen. Hiermee wordt niet alleen de omvang van presenteïsme in kaart gebracht, maar ook de mogelijke risicofactoren voor verpleegkundigen. De waarde van dit onderzoek reikt verder dan louter academische inzichten. De resultaten bieden waardevolle inzichten die kunnen leiden tot doelgerichte interventies tegen presenteïsme. Deze interventies zijn van belang voor ziekenhuisbeheerders en beleidsmakers, omdat ze kunnen bijdragen aan het bevorderen van gezondheid, veiligheid en productiviteit op de werkplek. Daarnaast verbeteren ze het welzijn van werknemers, stimuleren ze een zorgzame organisatiecultuur en genereren ze positieve economische effecten op lange termijn. Door het personeelstekort is het systeem kwetsbaar, daarom moeten werkgevers voortdurend voor de zorgverleners zorgen. Het werken terwijl iemand ziek is, heeft aanzienlijke negatieve gevolgen voor de dienst als geheel, evenals voor het welzijn en mogelijk zelfs de veiligheid van patiënten.
Promotor | Lenzo Robijn |
Opleiding | Management en Beleid van de Gezondheidszorg |
Kernwoorden | verpleegkunde Presenteïsme Prevalentie |