use, reuse, recycle: onderzoek naar een duurzaam alternatief voor melkflesjes in het ziekenhuis

Maes Marie-Julie, 2023
Plastic is niet meer weg te denken uit onze wereld. Het heeft een nuttige functie, maar de vele single-use plastics hebben een grote impact op mens en milieu. De productie vraagt veel energie en de afvalverwerking bestaat slecht voor een klein aandeel uit recyclage. De aanwezigheid van micro- en nanoplastics is bevestigd, en we komen meer en meer te weten over de gevolgen hiervan voor mens, dier en milieu. Er is een groeiende aandacht voor circulariteit en duurzaamheid, maar toch blijft binnen de zorg plastic wegwerpmateriaal onvermijdbaar. In deze masterproef is onderzoek uitgevoerd naar alternatieven voor de plastic wegwerp melkflesjes die in de ziekenhuizen worden gebruikt. Momenteel worden de plastic flesjes éénmalig gebruikt en daarna weggegooid bij het niet-risico houdend medisch afval. Aan de hand van een documentanalyse wordt de huidige praktijk vergeleken met het alternatief dat de single-use melkflesjes recycleert bij het PMD-afval en het gebruik maken van herbruikbare plastic en glazen melkflesjes. De vergelijking gebeurd op basis van vier parameters; duurzaamheid, kosten, veiligheid en efficiëntie. Het resultaat van deze studie toont aan dat het recycleren van de wegwerpmelkflesjes 0,07 tot 0,08 euro goedkoper is per flesje. Het gebruik van herbruikbare plastic of glazen melkflesjes daarentegen zou tot twee keer duurder zijn dan de huidige praktijk. Deze verschillen zijn te verklaren door de goedkopere afvalverwerking van PMD ten opzichte van niet-risico houdend afval en de hoge kost van het steriliseren van de herbruikbare flesjes. Het steriliseren van de wegwerpflesjes is noodzakelijk volgends de richtlijnen van de Hoge Gezondheidsraad en garanderen de veiligheid. Dit zorg ervoor dat de herbruikbare en wegwerpflesjes even veilig zijn op vlak van infectiepreventie. Op vlak van blootstelling aan chemische stoffen scoren de herbruikbare glazen flesjes het best. Bij het gebruik van glazen flesjes is geen risico op de blootstelling aan bisfenolen of micro- en nanoplastics en de glazen en plastic herbruikbare flesjes worden niet door middel van ethyleenoxide gesteriliseerd. Op vlak van duurzaamheid is het moeilijk om de herbruikbare en wegwerpflesjes te vergelijken. Er kan wel geconcludeerd worden dat het recycleren van de wegwerpflesjes duurzamer is dan het huidige weggooien. Het implementeren van recycleren van wegwerpflesjes vraagt een aanpassing, maar deze is miniem in vergelijking met de aanpassingen die nodig zijn om het gebruik van herbruikbare flesjes in te voeren. Met de resultaten van deze studie kunnen zorginstellingen aan de slag gaan om de single-use flesjes te recycleren bij het PMD-afval en in de verdere toekomst na bijkomend onderzoek overschakelen op herbruikbare melkflesjes.

Promotor Simon Malfait
Opleiding Management en Beleid van de Gezondheidszorg
Kernwoorden duurzaamheid kosten veiligheid efficiëntie single-use hergebruik melkflesjes