Klinisch redeneren van huisartsen bij multimorbide patiënten: wat met een nieuwe klacht? Huisartsen behandelen in meer dan de helft van hun consultaties patiënten met multimorbiditeit (PmM), dit zijn patiënten met meerdere langdurige aandoeningen. Wanneer deze patiënten zich presenteert met een nieuwe klacht doorlopen artsen een complex denkproces om de patiënt zo goed mogelijk te helpen. Dit onderzoek bracht deze denkprocessen in kaart via een interviewstudie: de huisartsen overlopen een meegemaakte casus van een patiënt met multimorbiditeit en proberen hun gedachten zo veel mogelijk te verwoorden. Inzicht in deze denkprocessen van huisartsen als expert-denkers is nodig om studenten in de toekomst te ondersteunen in de zorg voor deze complexe patiënten. Deze studie bracht enkele principes specifiek aan deze denkprocessen naar boven, de twee voornaamste worden hieronder besproken. Wanneer een PmM zich aanmeldt met een nieuwe klacht, willen artsen eerst weten of er nood is om snel te handelen. Dit beslissen ze op basis van intuïtieve gedachten, de zogenaamde “niet-pluis” versus “pluis”-gevoelens. Niet-pluis wilt zeggen “er klopt hier iets niet”, pluis staat voor een geruststellend gevoel. Een “niet-pluis”-gevoel zorgt ervoor dat de artsen snel actie ondernemen, zonder precies te weten waar de klacht vandaan komt. Er klopt iets niet, het is mogelijk ernstig, dus er is dringend actie nodig, bijvoorbeeld de patiënt doorsturen naar een spoedopname. Een “pluis”-gevoel geeft meer tijd, en dan gaan de artsen ook meer precies uitzoeken waar de klacht vandaan komt. In die zoektocht naar waar de klacht vandaan komt benoemen de artsen drie grote mogelijke oorzaken. Ten eerste kan de klacht komen door een nieuwe ziekte. Zo kan de klacht “duizeligheid” bijvoorbeeld verklaard worden doordat de evenwichtsorganen tijdelijk niet meer werken, typisch na een verkoudheid. Ten tweede kan de klacht verklaard worden door één van de bestaande ziektes. De klacht “duizeligheid” kan bijvoorbeeld ook voorkomen bij mensen die een aandoening hebben aan hun hart. Ten derde kan de klacht ook verklaard worden vanuit de medicatie de deze patiënten nemen. De klacht “duizeligheid” kan bijvoorbeeld ook veroorzaakt worden door ACE-remmers, een medicament dat gegeven wordt bij mensen met hartaandoeningen. Wanneer een patiënt zich aanmeldt met een nieuwe klacht brengen huisartsen die klacht dus onder in verschillende categorieën, pas daarna gaan ze over tot actie. Eerst maken ze onderscheid tussen een niet-pluis en een pluis gevoel. Daarna categoriseren ze bij een pluis gevoel verder in één van drie mogelijke oorzaken: een nieuwe ziekte, een gevolg van de bestaande aandoeningen of een gevolg van de medicatie.