MAATSCHAPPELIJKE OUTREACH: ‘DE WAARDE VAN ARTIFICIËLE INTELLIGENTIE BIJ BORSTKANKERSCREENING MET MAMMOGRAFIE’ Mammografische borstkankerscreening is een onderwerp waarmee veel vrouwen geconfronteerd worden in hun levensloop. Zo krijgen in België alle vrouwen tussen 50 en 69 jaar oud de mogelijkheid om zich eens om de twee jaar te laten screenen op borstkanker. Echter verschijnen er tegenwoordig steeds meer artikelen in de media die de opkomst van AI-algoritmen en hun invloed op de medische beeldvorming bespreken. Dat kan soms nogal een overdreven beeld geven. Deze masterproef onderzocht de daadwerkelijke toegevoegde waarde van AI bij borstkankerscreening met mammografie. Uit het uitgevoerde literatuuronderzoek kunnen verschillende conclusies worden getrokken. Allereerst bevindt AI bij borstkankerscreening zich nog in een vroeg stadium van ontwikkeling. De meeste onderzoeken tot op heden gebeurden niet in een screeningsomgeving. Daarom kunnen de resultaten die daaruit voortkwamen nog niet direct worden toegepast op grootschalige screeningsprogramma’s, zoals die in België systematisch voor vrouwen worden uitgevoerd. Verder onderzoek op een echte screeningspopulatie is noodzakelijk. Het zal nog enige tijd vragen voordat we AI-algoritmen geïntegreerd zien in de dagelijkse praktijk van radiologen die actief zijn met borstkankerscreening. AI zal toenemend gebruikt worden ter ondersteuning van radiologen. Er worden namelijk vooral voordelen op het gebied van nauwkeurigheid van de beoordeling door radiologen waargenomen, wat een verbetering in de zorgverlening kan inhouden. AI heeft ook de mogelijkheid om volledig normale mammografieën te onderscheiden van verdachte mammografieën, wat niet alleen een daling in de werklast van de radiologen betekent, maar wat er ook kan voor zorgen dat er meer aandacht wordt besteed aan gevallen met een hoge verdenking van kanker. Verder zou AI vroegtijdiger kankers kunnen detecteren die gemist worden door radiologen en zou AI ook in staat zijn tot het geven van persoonlijke op de patiënt gerichte aanbevelingen. Natuurlijk brengt het gebruik van AI-algoritmen in de praktijk ook enkele uitdagingen met zich mee. Velen hebben ethische en juridische bedenkingen, vooral wanneer deze algoritmen zonder radiologische beoordeling zouden worden toegepast. Bovendien vormt de aanzienlijke investering gepaard gaande met de aanschaf van een AI-systeem een financiële overweging. Verder blijft wegens een tekort aan grootschalige studies op een echte screeningspopulatie de algemene toepasbaarheid voor screeningsdoeleinden nog onduidelijk. Concluderend staat het gebruik van AI-algoritmen bij mammografische borstkankerscreening nog in haar kinderschoenen. Er zijn potentiële voordelen, maar er is eveneens behoefte aan grootschalig onderzoek. Het is tot nader order niet realistisch om te denken dat een AI-algoritme de radioloog volledig zal vervangen, ondanks soms voorkomende beweringen in de media. MAATSCHAPPELIJKE MEERWAARDE EN IMPACT Het bestuderen van de waarde van AI bij borstkankerscreening met mammografie heeft een belangrijke maatschappelijke meerwaarde en impact. Ten eerste kunnen AI-algoritmen door de verhoging van diagnostische nauwkeurigheid en efficiëntie leiden tot een verbeterde patiëntenzorg. Vervolgens kunnen dalingen in het aantal vals-negatieve en vals-positieve resultaten ervoor zorgen dat er respectievelijk minder intervalkankers en minder onterechte kankerdiagnoses zullen optreden. Dit brengt een kostenbesparing voor de gezondheidszorg met zich mee, meer geavanceerde behandelingen en onnodige onderzoeken worden namelijk vermeden. Deze kostenbesparing zet zich eveneens verder in de winst van tijd, werklast en radiologische capaciteit. Ten slotte kunnen AI-algoritmen ervoor zorgen dat screeningsprogramma’s worden uitgebreid naar meer afgelegen of achtergestelde regio’s, waar vaak een tekort aan radiologen bestaat.