Een hartstilstand buiten het ziekenhuis vormt een groot gezondheidsprobleem omdat het vaak voorkomt en een grote impact heeft op sociaal en economisch vlak. Een hartstilstand buiten het ziekenhuis eist snelle en directe actie waardoor het een uitdaging vormt en blijft voor medische noodhulpdiensten. Die medische noodhulpdiensten verschillen in Europa, wat een impact heeft op de overlevingskansen van mensen met een hartstilstand buiten het ziekenhuis. Een first responder systeem inschakelen, zou dit probleem kunnen verhelpen en de overlevingskansen verhogen. Een first responder is een persoon die getraind is in reanimatie met AED (BLS) en zich vrijwillig kan aanmelden om mensen die een hartstilstand krijgen, te helpen. Deze vrijwilligers kunnen opgeroepen worden via een app of SMS als ze zich in de buurt van een persoon die een hartstilstand heeft, bevinden. Een first responder kan helpen door ofwel de reanimatie te starten, de reanimatie over te nemen van uitgeputte bystander en/of een AED te brengen. Zo kunnen zij de overlevingskansen van patiënten verhogen. Momenteel bestaat zo’n first responder systeem in verschillende Europese landen, maar nog niet in België. Deze masterproef bekijkt daarom hoe nuttig het zou zijn om een first responder systeem in een stad zoals Gent in te voeren. Aanvullend op de reanimatie kan ECPR toegepast worden. ECPR staat voor ‘extracorporeal pulmonary resuscitation’. Hierbij wordt een hart-longmachine gebruikt om enerzijds bloed te voorzien van zuurstof en anderzijds om bloed rond te pompen in het lichaam zonder dat het hart klopt. Hierdoor kunnen de organen en de hersenen van patiënten toch zuurstof krijgen. Door deze behandeling stijgen de overlevingskansen en dalen de kansen op negatieve functionele uitkomsten voor de patiënten. Toch is deze behandeling niet gemakkelijk en eist het veel van de maatschappij. Zo moet er een team van artsen en verpleegkundigen paraat staan voor deze specifieke en geavanceerde behandeling. Momenteel wordt deze techniek in hospitaal al toegepast, maar gebeurt dit nog niet op een uniforme wijze. Elk land en zelfs elke ziekenhuis heeft zijn eigen criteria die vaak wel overlappen, maar toch niet identiek zijn. Ook zijn er wereldwijd nog geen algemene voorwaarden voor deze behandeling. Om dit prehospitaal (buiten het ziekenhuis) te doen, zijn er speciale ambulances nodig uitgerust met een hart-long machine. Deze speciale ambulances bestaan vandaag nog niet. Deze masterproef gaat de ECPR mogelijkheden na in de Gentse regio. Een first responder systeem en het gebruik van ECPR staan niet los van elkaar. Doordat een first responder snel naar een patiënt kan gaan, kunnen zij sneller reanimeren en defibrilleren. Snelle reanimatie en defibrillatie zijn allebei gunstige factoren voor de toepassing van ECPR. Deze masterproef onderzoekt daarom hoeveel invloed een first responder kan hebben op de ECPR mogelijkheid. Om een antwoord te krijgen op bovenstaande onderzoeksvragen, werd een panelevaluatie georganiseerd. Het panel bestond uit één staflid en één laatstejaars arts-assistent in opleiding, beide werkende op de spoeddienst in het UZ Gent. Er werden 200 casussen besproken over hartstilstanden die buiten het ziekenhuis plaatsvonden tussen 1 juli 2020 en 30 juni 2021. Uit de panelevaluatie volgde dat bij zowel de 39 casussen waar een attending first responder (AR) aanwezig werd geacht door het panel als bij de 37 casussen waar een AR afwezig werd geacht, een dispatched first responder (DR) nuttig zou kunnen zijn. Dit wijst erop dat 76 patiënten (38%) mogelijks baat hadden gehad van een first responder systeem. Bij twee patiënten van de 200 werd ECPR al in hospitaal toegepast. In het panelgesprek besloot men dat ECPR hypothetisch mogelijk was geweest in een bijkomende 10 cases, maar deze 10 personen hadden in real-life geen ECPR gekregen. Dit resulteert in een totaal van 12 mogelijke ECPR kandidaten (6%). Voor de twee patiënten die al reeds in hospitaal ECPR hadden gekregen, oordeelde het panel dat het hypothetisch gezien ook prehospitaal mogelijk zou zijn geweest. Voor de overige 10 casussen concludeerde het panel dat prehospitaal ECPR hypothetisch gezien mogelijk was voor alle 10 en in hospitaal voor 9 van de 10. In slechts één case besloot het panel dat in hospitaal ECPR niet mogelijk was vanwege vroege terugkeer van spontane circulatie (ROSC). Verder vond men in het panel dat een DR een mogelijks positieve invloed kon hebben op ECPR bij 15 patiënten (7.5%). Dit wijst op een verdubbeling van het aantal potentiële ECPR kandidaten: 12 naar 27 patiënten. Deze masterproef onderzoekt volgende vragen: ‘Wat is de impact van een first responder systeem in een stedelijke regio zoals Gent?’, ‘Wat zijn de mogelijkheden van ECPR prehospitaal en in hospitaal in Gentse regio?’, ‘Wat is de impact van een first responder systeem op de ECPR mogelijkheid?’. Een first responder systeem zou zeker een meerwaarde kunnen zijn in een stad zoals Gent omdat het de medische noodhulpdiensten zou kunnen bijstaan en de patiënten zou kunnen helpen. Enerzijds zouden first responder een overbrugging kunnen zijn tot de medische diensten arriveren en anderzijds kan de patiënt sneller gereanimeerd en/of gedefibrilleerd worden waardoor hun overlevingskansen stijgen. Het gebruik van ECPR heeft als doel de functionele uitkomsten van de patiënt te verhogen. Door een zuurstoftekort kunnen er deficits ontstaan bij de patiënten, vooral in de hersenen. Deze kunnen leiden tot belangrijke functionele beperkingen bij overleving. De invloed van een first responder op ECPR is dan ook niet te onderschatten en zeer nuttig om na te gaan. Door de aanwezigheid van een first responder stijgt de mogelijkheid om ECPR toe te passen. Door beide te hanteren, kan je zowel de overleving van patiënt verhogen als hun functionaliteit bij overleving.