Physical activity, sedentary behaviour and sleep in adolescents with congenital heart diseases

Borgonie Marie, Buysse Riete, Candries Hannah, 2022
Een aangeboren hartaandoening? Je slaapt wellicht meer dan je leeftijdsgenoten. Je beseft het misschien niet, maar als adolescent met een aangeboren hartaandoening slaap je per dag beduidend meer dan je leeftijdsgenoten zonder een aangeboren hartaandoening. “Hoe groot is dat verschil nu precies?” Goede vraag! Als we de gemiddelden erbij nemen, kunnen deze opgesplitst worden voor weekdagen en weekenddagen. Tijdens de week slapen adolescenten met een aangeboren hartaandoening gemiddeld 8 uur en 32 minuten en hun leeftijdsgenoten 7 uur en 59 minuten. Dit verschil is ook te zien in het weekend, waar adolescenten met een aangeboren hartaandoening 8 uur en 28 minuten slapen en hun leeftijdsgenoten slechts 7 uur en 43 minuten. Hoeveel uur slaap jij gemiddeld ‘s nachts? Slaap wordt gezien als een onderdeel van het volledige 24-uurs gedrag, “maar dat 24-uurs gedrag, wat is dat dan precies?”. Het 24-uurs gedrag houdt het gedrag in van iemand gedurende een volledige dag en bestaat uit de componenten bewegen, zitten en slapen. Denk zelf maar eens na hoe jij jouw dag indeelt in deze drie componenten. “Was er dan geen verschil voor de componenten bewegen en zitten?” Dat klopt. We vonden in onze studie geen betekenisvol verschil tussen de adolescenten met en zonder een aangeboren hartaandoening op vlak van bewegen, zitten en het aantal stappen dat iemand zet per dag. Voor het zitgedrag in het weekend werd er wel bijna een betekenisvol verschil waargenomen, waarbij de adolescenten met een aangeboren hartaandoening minder tijd al zittend doorbrengen dan de gezonde adolescenten. Hieronder kan je zelf de verdeling van de componenten van het 24-uurs gedrag in minuten bekijken en de verschillen waarnemen. “Hoeveel zouden we moeten bewegen, zitten en slapen?” Er werden richtlijnen opgesteld door een Canadese organisatie (Canadian Society for Exercise Physiology). Om deze richtlijnen te behalen zou je als adolescent minimum 60 minuten per dag matig tot intensief actief moeten zijn en maximaal 2 uur per dag schermtijd in je vrije tijd mogen hebben. Adolescenten van 13 jaar oud zouden 9 tot 11 uur slaap nodig hebben, terwijl dit voor adolescenten tussen de 14 en 17 jaar oud 8 tot 10 uur per nacht is. In ons onderzoek behaalde slechts een heel klein aantal van de adolescenten met en zonder een aangeboren hartaandoening deze richtlijnen. En jij, haal jij deze richtlijnen? “Hoe werd dat gemeten?” De adolescenten die deelnamen aan het onderzoek droegen gedurende 7 dagen een Fitbit rond de pols, zowel ‘s nachts als overdag. Enkel voor wateractiviteiten mochten ze hem uitdoen. Daarnaast moesten ze dagelijks een klein dagboek invullen, waarin vooral hun slaap nog eens extra bevraagd werd. Blijkt het nu dat jij net als je leeftijdsgenoten de richtlijnen, of een deeltje daarvan, niet haalt? Het is nooit te laat om nog iets aan jouw gedrag te veranderen!

Promotor Marieke De Craemer
Opleiding Revalidatiewetenschappen en Kinesitherapie
Domein Revalidatie en kinesitherapie algemeen
Kernwoorden adolescenten 24-uurs gedrag aangeboren hartaandoening cross-sectionele studie Fitbit