Hoe gezond is de jeugdhulp voor jongeren die erin verblijven? Hoe gaat het met de jeugd van tegenwoordig, op vlak van gezondheid? Een vraag die wel eens het nieuws zou kunnen halen. Meer specifiek ligt hier de vraag: hoe is het gesteld met de gezondheid van jongeren die te maken hebben met jeugdhulp? Want jongeren, ook jongeren die in jeugdhulp verblijven of begeleid worden, hebben wel degelijk een mening en willen graag gehoord worden. Trouwens jongeren die opgroeien in of begeleid worden door jeugdhulp, zijn gewone jongeren in een ongewone situatie. Een andere vraag die ook gesteld wordt, is waar er rekening mee gehouden moet worden om een gezondheidsbeleid op te stellen voor jeugdhulporganisaties waarin jongeren zich gehoord voelen? Thema’s die voor jongeren belangrijk zijn In deze masterproef werd er met jongeren in gesprek gegaan over hoe zij denken over hun algemene gezondheid en gezondheidsgedragingen. Wat is gezond of ongezond? Welke gedragingen vinden de jongeren het leukst? Welke thema’s horen volgens hen bij gezondheid? Om een antwoord op deze vragen te vinden, werd er in gesprek gegaan met 21 jongeren uit verschillende jeugdhulporganisaties. Gezondheid is echter een abstract begrip en niet zo gemakkelijk te beschrijven. Om dit te vergemakkelijken werd er voor het interview aan de jongeren gevraagd om zoveel mogelijk foto’s te maken die volgens hen met gezonde of ongezonde gedragingen te maken hadden. Door deze foto’s tijdens het interview te gebruiken als leidraad doorheen het gesprek werd het begrip gezondheid veel concreter gemaakt. “Gezond zijn gaat dus niet alleen over eten, maar het is meer dan dat!” Er werden zeven groepsinterviews gedaan, waarbij in elke groep volgende thema’s aan bod kwamen die voor de jongeren allemaal te maken hadden met gezondheid, namelijk eten & drinken, sport & beweging, ontspanning, persoonlijke verzorging, sociale contacten en mentaal welbevinden. Mentaal welbevinden is een thema dat eigenlijk afhankelijk is van alle andere thema’s. “Alles gewoon, alles heeft een invloed op jouw mentale staat.” Tips om te komen tot een gezondheidsbeleid in jeugdhulporganisaties De ongewone situatie waarin de jongeren zitten die in jeugdhulp verblijven is cruciaal om in het achterhoofd te houden, wil een organisatie komen tot een gedragen gezondheidsbeleid. Veel jongeren kennen een achtergrond van jeugdtrauma’s die een effect hebben op korte maar vooral ook op langetermijn waar rekening mee gehouden moet worden. Inzetten op positieve ervaringen is dan ook enorm belangrijk om de veerkracht te vergroten. De jongeren gaven ook aan zich vaak niet gehoord voelen in de jeugdhulp en dat ze de behoefte hebben om zelf keuzes te kunnen maken. Ook dit is belangrijk om rekening mee te houden bij het komen tot een gedragen gezondheidsbeleid. Wie rekening houdt met autonomie (gevoel van keuze en vrijheid in handelen), verbondenheid (voelen van connectie met anderen) en competentie (bekwaam voelen), hoe meer jongeren zich vanuit duurzame en zinvolle drijfveren gemotiveerd zullen voelen. Enkel samen kan er gekomen worden naar een gedragen gezondheidsbeleid, waarbij participatie van de hele omgeving (jongeren, ouders, begeleiders, beleid, …) belangrijk is en waar iedereen zich gehoord voelt.